Łysienie – przyczyny, kogo dotyczy, jak leczyć?

Atrakcyjny wygląd, brak zmarszczek, wysportowane i zgrabne ciało to czynniki istotne dla wielu osób. Do tych atrybutów należy także zaliczyć zdrowe, gęste włosy. Gęsta czupryna to marzenie niejednej osoby. Niestety coraz większa grupa osób boryka się z przerzedzającą się fryzurą.

Łysienie jest przypadłością dotyczącą zarówno kobiety jak i mężczyzn. Przeciętnie każdy z nas ma na głowie od 100 do 150 tysięcy włosów. Na centymetr kwadratowy skóry głowy przypada od 200 do 300 włosów. Każdego dnia tracimy od 50 do 100 włosów, zjawisko to związane jest z naturalnym cyklem wzrostu włosa. Problemy zaczynają się w momencie kiedy zauważymy, że z każdym dniem wypada ich coraz więcej i na głowie zaczynają być widoczne prześwity.

Włosy rosną na całym ludzkim ciele, z wyjątkiem dłoni i podeszw stóp, ale wiele włosków jest tak drobnych, że praktycznie niewidocznych. Włos składa się z białka zwanego keratyną, które jest wytwarzane w cebulkowatym korzeniu włosa w zewnętrznej warstwie skóry. Ponieważ pęcherzyki wytwarzają nowe komórki rzęsate, stare komórki są wypychane przez powierzchnię skóry w tempie około 15 cm rocznie. Włosy, które widzisz, to w rzeczywistości ciąg martwych komórek keratynowych.

W tym samym czasie rośnie około 90% włosów na skórze głowy. Każdy pęcherzyk ma swój cykl życia, na który może wpływać wiek, choroba i wiele innych czynników. Ten cykl życia podzielony jest na trzy fazy:

Faza anagenowa – aktywny wzrost włosów trwający od dwóch do sześciu lat

Faza katagenowa – przejściowy wzrost włosów trwający od dwóch do czterech tygodni

Faza telogenowa – faza odpoczynku trwająca od dwóch do trzech miesięcy; pod koniec fazy spoczynkowej włosy wypadają, a nowe włosy zastępują je i cykl wzrostu zaczyna się od nowa.

Wraz z wiekiem tempo wzrostu włosów jest spowolnione.

Istnieje wiele rodzajów wypadania włosów, zwanych również łysieniem:

• Łysienie inwazyjne jest naturalnym stanem, w którym włosy stopniowo zanikają z wiekiem. Więcej mieszków włosowych przechodzi w fazę spoczynku, a pozostałe włosy stają się krótsze i mniej liczne.

• Łysienie androgenowe jest chorobą genetyczną, która może dotyczyć zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Mężczyźni cierpiący na tę chorobę, zwaną łysieniem typu męskiego, mogą zacząć cierpieć na wypadanie włosów już w wieku nastoletnim lub po 20-stym roku życia. Łysienie androgenowe charakteryzuje się cofającą się linią włosów i stopniowym zanikaniem włosów od korony i czołowej skóry głowy. Kobiety z tym stanem, zwanym łysiną typu żeńskiego, nie doświadczają zauważalnego przerzedzania aż do 40. roku życia lub później. Zwykle u kobiet dochodzi do przerzedzenia na całej skórze głowy, z najbardziej rozległym wypadaniem włosów w koronie.

• Łysienie plackowate występuje zarówno u dzieci, młodzieży i dorosłych. Często rozpoczyna się nagle i powoduje niejednolite wypadanie włosów. Ten stan może spowodować całkowite łysienie. Na szcęście u około 90% osób z tą chorobą włosy powracają w ciągu kilku lat.

• Łysienie całkowite powoduje wypadanie włosów z całego ciała, w tym brwi, rzęsy i włosy łonowe.

• Trichotillomania jest zaburzeniem psychicznym, objawia się natrętnym wyrywaniem sobie włosów.

• Nadmierna utrata włosów jest tymczasowym przerzedzaniem włosów na skórze głowy, które występuje z powodu zmian w cyklu wzrostu włosów. Duża liczba włosów wchodzi w fazę spoczynku w tym samym czasie, powodując zrzucanie włosów i następcze przerzedzenie.

• Łysienie bliznowate przyczynia się do trwałej utraty włosów. Stany zapalne skóry (zapalenie tkanki łącznej, zapalenie mieszków włosowych, trądzik) i inne choroby skóry (takie jak niektóre formy tocznia i liszaj płaski) często powodują blizny, które niszczą zdolność włosów do regeneracji.

Co powoduje wypadanie włosów?

Lekarze nie wiedzą, dlaczego niektóre mieszki włosowe są zaprogramowane na krótszy okres wzrostu niż inne. Jednak na utratę włosów może wpływać kilka czynników:

• Hormony, takie jak nieprawidłowe poziomy androgenów (męskie hormony normalnie produkowane zarówno przez mężczyzn, jak i przez kobiety)

• Geny, zarówno od męskich, jak i żeńskich rodziców, mogą wpływać na predyspozycje danej osoby do łysienia typu męskiego lub żeńskiego.

• Stres, choroba i poród mogą powodować czasową utratę włosów. Liszaj obrączkowy wywołany infekcją grzybiczą także może przyczynić się do nadmiernego wypadania włosów.

• Leki, w tym leki do chemioterapii stosowane w leczeniu raka, leki rozrzedzające krew, blokujące receptory beta-adrenergiczne stosowane do kontroli ciśnienia krwi i tabletki antykoncepcyjne, mogą powodować czasową utratę włosów.

• Oparzenia, urazy i prześwietlenia mogą przyczynić się do czasowej utraty włosów. W takich przypadkach normalny wzrost włosów zwykle powraca, gdy uraz goi się, chyba że zostanie wytworzona blizna. Wtedy włosy nigdy nie odrastają.

• Choroby autoimmunologiczne mogą powodować łysienie plackowate. W łysieniu plackowatym układ odpornościowy przyspiesza z nieznanych przyczyn i wpływa na mieszki włosowe. U większości osób z łysieniem plackowatym włosy odrastają, chociaż mogą być chwilowo bardzo cienkie i jaśniejsze.

• Zabiegi kosmetyczne, takie jak zbyt częste mycie włosów, rozjaśnianie i farbowanie mogą przyczynić się do ogólnego przerzedzania włosów, powodując ich osłabienie i łamliwość. Zbyt mocne upinanie włosów, używanie wałków lub gorących lokówek przyczyniają się do uszkodzenia struktury włosa. Na szczęście zabiegi te nie powodują łysienia. W większości przypadków włosy odrastają normalnie, jeśli źródło problemu zostanie usunięte. Mimo to, poważne uszkodzenie włosów lub skóry głowy czasami powoduje trwałe łysiny.

• Warunki medyczne. Choroba tarczycy, toczeń, cukrzyca, niedokrwistość z niedoboru żelaza, zaburzenia jedzenia mogą powodować utratę włosów. Najczęściej, gdy stan leżący u podłoża łysienia jest leczony, zwykle włosy odrastają. Niestety w przypadku blizn oraz w niektórych postaciach tocznia, liszaja płaskiego lub zaburzeń pęcherzykowych odrost włosów nie następuje.

• Dieta. Dieta niskobiałkowa lub dieta o ograniczonej ilości kalorii może również powodować przejściową utratę włosów.

Jakie są oznaki utraty włosów?

Objawy utraty włosów i wypadania włosów są różne u mężczyzn, kobiet i dzieci. Jednak osoby w każdym wieku i płci mogą zauważyć większą ilość włosów na swojej szczotce do włosów lub w odpływie prysznicowym

Oznaki utraty włosów i stan włosów u mężczyzn mogą obejmować:

• Łuszczenie włosów na skórze głowy

• Cofająca się linia włosów

• Wzór w kształcie podkowy, który pozostawia odsłoniętą koronę głowy

Objawy łysienia i stan włosów u kobiet mogą obejmować:

• Ogólne przerzedzenie włosów, szczególnie w okolicy głowy

Objawy łysienia i stan włosów u dzieci i młodych dorosłych mogą obejmować:

• Nagła utrata płatów włosów

• Całkowita utrata włosów na ciele

• Łatki połamanych włosów i niepełna utrata włosów na skórze głowy i / lub brwiach

• Nadmierne zrzucanie włosów, ale nie całkowite łysienie, po różnych chorobach i leczeniu lekami, szybka utrata masy ciała, niedokrwistość lub stres

Jakie są zabiegi na wypadanie włosów?

Chociaż środki obiecujące odrost włosów łysiejącym głowom istnieją już od czasów starożytnych, warto dogłębnie przemyśleć wybór metody kamuflującej czy przeciwdziałającej łysieniu. Konsultacja lekarska z pewnością jest wskazana w takim przypadku, aby poznać wszystkie za i przeciw przed podjęciem leczenia lub wyborem zabiegu. Trzeba mieć świadomość, że niektóre leki mogą spowalniać wypadanie włosów, a alternatywne zabiegi mogą wzmacniać zdrowie pozostałych włosów, ale żadne leczenie nie zastąpi pełnego włosa.

Osoby borykające się z problemem łysienia lub znacznego przerzedzenia włosów mogą skorzystać z następujących zabiegów:

• Przeszczep włosów – zabieg polegający na transplantacji włosów jest możliwy tylko u pacjentów, u których na skórze głowy znajdują się miejsca umożliwiające pobranie materiału potrzebnego do wykonania przeszczepu. Po przeszczepie pacjent powinien przyjmować leki przeciwzapalne, przeciwobrzękowe i antybiotyk zalecony przez lekarza. Transplantacja włosów umożliwia trwałe zagęszczenie włosów. Eliminuje potrzebę korzystania z peruk, tresek, tupecików. Zabieg odbywa się w znieczuleniu miejscowym.

Wyróżniamy 2 główne metody przeszczepu włosów:

• FUE (Follicular Unit Extracion) – transplantacja pojedynczych mieszków włosowych, wcześniej pobranych z tylnej części głowy. W miejscu gdzie mają być przeszczepione mieszki lekarz chirurg wykonuje małe nacięcie w skórze.

• STRIP – wycinany jest pasek włosów z tyłu głowy (1 cm szerokości i kilkanaście cm długości), z którego chirurg wykonuje tzw. Grafty (struktura zawierająca kilka włosów). Następnie graft wszczepiany jest w nacięcie w skórze.

Przeciwwskazaniami do przeszczepu włosów są:

• Choroby skórne

• Problemy z krzepnięciem krwi

• Choroby ogólnoustrojowe (np. cukrzyca)

• Znaczne osłabienie organizmu

• Kortykosteroidy – Większość przypadków łysienia plackowatego, zaburzeń autoimmunologicznych powodujących wypadnięcie włosów w kępkach, ustępuje samoistnie. Niektórzy lekarze próbują przyspieszyć powrót do zdrowia za pomocą miejscowych kropli kortykosteroidów lub sterydów bezpośrednio w obszarach wypadania włosów na skórze głowy. Leczenie może być nieco bolesne i może powodować ścieńczenie skóry w miejscu wstrzyknięcia. Doustne sterydy, mogą być skutecznym lekiem na łysienie plackowate, ale należy się liczyć z ich potencjalnymi skutkami ubocznymi: zwiększeniem masy ciała, zaburzeniami metabolicznymi, trądzikiem czy też problemami menstruacyjnymi. Ich pozytywne efekty są często tylko tymczasowe.

• Terapia laserowa – skutecznie stymuluje wzrost nowych włosów. Metoda ta jest szczególnie wykorzystywana u pacjentów z łysieniem androgenowym, plackowatym lub u osób u których wypadanie włosów następuje z przyczyn genetycznych. W terapii laserowej wykorzystywane jest urządzenie z diodami, emitujące czerwone światło, przenikające do skóry głowy.

Czy mogę zapobiec wypadaniu włosów?

Chociaż nie można odwrócić naturalnego łysienia, można chronić włosy przed ich uszkodzeniem, które może ostatecznie doprowadzić do ich przerzedzenia.

Wiele osób szczególnie się skupia na stylizacji włosów. Suszarki do włosów, gorące lokówki, farby do włosów, produkty do trwałej ondulacji i do prostowania oraz kosmetyki obciążone chemicznie mogą powodować wysuszenie, łamliwość i ścieńczenie włosów.

Aby zapobiec wypadaniu włosów, które może doprowadzić do przerzedzenia fryzury, postępuj zgodnie z tymi wskazówkami:

Nie osłabiaj włosów zbyt intensywnym farbowaniem. Pozostaw włosy w naturalnym kolorze i konsystencji. Jeśli to nie jest opcja dla ciebie, daj włosom odpocząć, między kolejnymi wizytami u fryzjera.

Mądrze wybieraj produkty do stylizacji włosów: używaj podstawowego szamponu przeznaczonego dla Twoich włosów. Podczas zwijania włosów wybierz mniej szkodliwe wałki gąbkowe. Należy również szczotkować za pomocą umiarkowanie sztywnej szczoteczki z naturalnym włosiem, która z mniejszym prawdopodobieństwem rozrywa włosy.

Właściwe szczotkowanie włosów może zrobić tyle samo dla kondycji włosów, co preparaty dostępne bez recepty. Używając odpowiedniej szczotki, szczotkuj włosy od nasady skóry głowy do końcówek włosów, aby rozprowadzić naturalny olej włosa.