Usuwanie zmian skórnych
Problem znamion, zmian skórnych dotyczy większości osób. Chyba każdy z nas zaobserwował na swoim ciele jakieś pieprzyki, brodawki, włókniaki, brodawki łojotokowe, tłuszczaki, kurzajki czy inne zmiany barwnikowe. W większości przypadków przyzwyczajamy się do ich istnienia pomimo, że często nie wyglądają estetycznie, zwłaszcza w obszarze twarzy, która codziennie wystawiona jest na spojrzenia innych. Dobrą informacją jest fakt, że w większości przypadków można się ich pozbyć w prosty sposób. Każda zmiana skórna powstała na ciele powinna być pokazana lekarzowi, który przedstawi pacjentowi wskazania i przeciwwskazania dla jej usunięcia. Znamiona są zmianami nowotworowymi skóry, w większości przypadków są łagodne i niegroźne dla zdrowia. Przed podjęciem decyzji o pozbyciu się zmiany trzeba mieć pewność, że ma ona charakter łagodny, ponieważ zmiany złośliwe usuwa się wyłącznie chirurgicznie a ich wycinek poddawany jest badaniu histopatologicznemu. Podczas konsultacji lekarskiej pacjent powinien otrzymać szczegółową informację odnośnie zalecanej metody usunięcia zmiany.
Podczas konsultacji lekarskiej, w większości przypadków zmiana skórna badana jest przy użyciu dermatoskopu. Ocena zmiany wymaga od lekarza dużej wiedzy i doświadczenia. Badanie dermatoskopem umożliwia dokonanie oceny morfologii znamion i wytypowanie zmian anomalnych, które powinny zostać wycięte i wysłane na badanie histopatologiczne. W wielu przypadkach wczesne usunięcie znamiona ratuje życie pacjenta. Bardzo często zmiany skórne usuwane są tylko ze względu na efekt kosmetyczny.
Wskazaniem dla usunięcia zmiany skórnej jest między innymi jej umiejscowienie (miejsce często nasłonecznione, narażone na częste podrażnianie), alarmujący obraz dermatoskopowy, rozrost znamiona i zmiana koloru i kształtu.
Metody usunięcia zmian skórnych :
-
Laser CO2 (laser frakcyjny)
Jedną z metod usunięcia zmiany skórnej jest laseroterapia. Obecnie laser uważany jest za najskuteczniejsze narzędzie, umożliwiające usunięcie znamiona. Laser stosowany jest do usuwania łagodnych zmian. Laser jest metodą bezkontaktową i bezkrwawą. Laser emituje wiązkę niewidzialnego dla oka światła długości 10 600nm. W zależności od wielkości znamiona zabieg przy użyciu lasera może dotyczyć jednej sesji lub kilku wizyt terapeutycznych. Laseroterapia jest chętnie stosowaną metodą przez lekarzy z powodu ogromnej skuteczności, małego prawdopodobieństwa powikłań oraz szybkiego powrotu pacjenta do normalnego funkcjonowania. W przypadku podejrzenia, że zmiana ma charakter złośliwy lekarz powinien zrezygnować z użycia lasera, ponieważ w trakcie naświetlenia zmiana ulega zniszczeniu i nie może być poddana badaniu histopatologicznemu. Dodatkowo laseroterapia może podrażnić znamię i pobudzić komórki do niekorzystnych przemian. Procedura polega na usunięciu zmiany skórnej poprzez jej odparowanie wiązką promieni laserowych. Usunięcie zmiany odbywa się w znieczuleniu miejscowym, dzięki czemu zabieg jest bezbolesny. Po laserze zostaje niewielka wklęsła rana, tworzy się strup, który po około 2-3 tygodniach odpada. Najczęściej usuwanymi zmianami z wykorzystaniem lasera frakcyjnego są: brodawki, kaszaki, włókniaki, łagodne zmiany barwnikowe, bliznowce.
Przeciwwskazaniami do zastosowania laseroterapii są:
- ciąża i okres karmienia
- choroby nowotworowe
- cukrzyca
- stany zapalne skóry
Przed zabiegiem laseroterapii skóra nie powinna być wystawiana na działanie promieni słonecznych. Należy także zrezygnować z wizyt w saunie i solarium.
-
Krioterapia
Kolejną metodą umożliwiającą skuteczne usunięcie zmiany skórnej jest krioterapia, polegająca na zamrożeniu znamiona poprzez precyzyjne, punktowe podanie składnika wymrażającego (ciekłego azotu) bezpośrednio na zmianę skórną. Metoda wymrożenia jest bezbolesna, miejsce znamiona poddawane jest krótkiemu działaniu (1-5 min) strumienia pary ciekłego azotu o temperaturze ok. -140 stopni. Znamię obumiera w wyniku wystawienia go na bardzo niską temperaturę. Zmiana czernieje, tworzy się strup, który po kilku tygodniach odpada. Krioterapia pozwala uniknąć nacięcia skóry oraz nie narusza jej elastyczności. Ten sposób likwidacji zmian skórnych jest zalecany także kobietom w ciąży oraz dzieciom. Krioterapia nie powoduje powstawania blizn. Najczęściej stosowana jest do usuwania brodawek i kurzajek.
-
Elektrokoagulacja
Procedura elektrokoagulacji zmiany skórnej polega na jej zniszczeniu z wykorzystaniem prądu zmiennego o dużej częstotliwości. Dochodzi do termicznego uszkodzenia (koagulacji) białek, znajdujących się w tkance. Metoda ta wymaga zastosowania znieczulenia miejscowego, ponieważ jest to zabieg bolesny. W zależności od wielkości zmiany skórnej trwa od kilku do kilkunastu minut. Po zabiegu koagulacji pojawia się małe krwawienie, powstaje strup. Okres gojenia trwa od kilku dni do trzech tygodni. Zmianami skórnymi najczęściej poddawanymi procedurze koagulacji są brodawki, włókniaki, prosaki.
-
Radiofrekwencja
Procedura wykorzystania fal radiowych do usuwania zmian skórnych jest metodą nowatorską. Radiofrekwencja dotyczy fal jedno- i dwubiegunowych i fal o różnorodnej częstotliwości, najczęściej 0,5-7MHz. W zależności od wielkości zmiany skórnej zabieg radiofrekwencji trwa od 15 do 30 minut. Głowica wysyłająca promieniowanie przybliżana jest do danego obszaru skóry. W trakcie zabiegu pacjent odczuwa przyjemne uczucie ciepła. Metoda jest bezbolesna i nie wymaga zastosowania znieczulenia miejscowego. W celu ochrony skóry przed ewentualnym nadmiernym ogrzaniem współczesne aparaty posiadają dodatkową nakładkę chłodzącą. Po zakończeniu zabiegu przez około godzinę utrzymuje się zaczerwienie skóry, może być odczuwalne jej napięcie i suchość.
Przeciwwskazaniem dla zastosowania radiofrekwencji jest:
-
Ciąża i okres karmienia
-
Choroby nowotworowe ( także do 5 lat od wyleczenia)
-
Padaczka
Metoda z wykorzystaniem fal radiowych zabroniona jest także osobom posiadającym rozrusznik serca, choroby układu krążenia czy zaburzenia układu krzepnięcia krwi.
-
Chirurgiczne wycięcie zmiany skórnej
Procedura chirurgicznego wycięcia zmiany skórnej jest szczególnie uzasadniona w przypadku usunięcia znamion barwnikowych, tzw. Pieprzyków. Jednak przed samym zabiegiem zalecane jest wcześniejsze poddanie się badaniu dermatoskopii. Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym. Zmiana skórna wraz z zapasem zdrowej skóry zostaje wycięta przy pomocy skalpela, a jej wycinek zostaje przebadany histopatologiczne w laboratorium. Badanie pozwala określić jaki to rodzaj zmiany, czy została wycięta w całości i jak głęboko nachodziła na tkanki skórne. Po wycięciu zakładane są szwy, które po 7-14 dniach są usuwane. W tym okresie warto odłożyć aktywność fizyczną, na skutek której mogłoby dojść do rozejścia się szwów lub nieładnego zagojenia się rany. Po usunięciu szwów zostaje blizna. W celu zmniejszenia jej widoczności można skorzystać np. z zabiegu laserem frakcyjnym. Procedura chirurgicznego wycięcia stosowana jest w przypadku wszystkich zmian podejrzanych o charakter nowotworowy oraz w celu usunięcia większych tłuszczaków, brodawek i niektórych kurzajek.